48
in (Ie genoemde heerlijke en prijzenswaardige pogingen
ondersteund hadden.
§. 35.
Het gebrek aan verstandige staatkundige schrijvers
voor het hier besproken doel werd voornamelijk daar-
door veroorzaakt, dat de wijsbegeerte er geene aan-
leiding, en nog minder eenige aansporing, toe gaf;
want met hunne bovennatuur - en redeneerkunde, als ge-
heelen omvang der wetten van het denken, hield zij,
als ware het, gelijken tred met dc regtsstudie. Maar
ook de latere scherpzinnige denkers en hervormers der
wijsbegeerte, kant , fichte , schelling , hecel , hebben
door de voortbrengselen van hunnen geest eventnin
iets uitgewerkt voor hetgeen onze leeftijd vordert op-
zigtelijk de verhouding van het leven des Volks ten aan-
zien van de Regering; want de wijsbegeerte van het
openbare leven was tot dusverre nog buiten den kring
gelegen van himne diepzinnige navorschingen.
§. 36.
Intusschen had eene gewigtige gebeurtenis, de om-
wenteling in Amerika, velen in dien tijd levende den-
kers en groote vernuften in Frankrijk, cn later ook in
Buitsehland, aanleiding gegeven, hunne aandacht wel
bijzonder op de betrekkingen van dc Regeringen te
vestigen, en hunne opmerkingen over dit groote be-
lang der menschheid, door middel van hunne schrif-
ten, aan het publiek mede te deelen.
De groote indruk, door RorssEAtj's Contract Social
op de denkwijze van zijnen leeftijd te weeg gebragt,
werd eerst tot levendige voorstellingen verhoogd door
de \vijsgeerige opmerkingen van p.atle , cn verergerd
door de ligtzinnige spotternijen van den boosaardigen